
در دنیایی که زندگی بشر روز به روز و بیش از پیش با فنآوری پیوند میخورد ، دنیایی که در آن میتوان نقل و انتقالات مالی را با استفاده از یک تلفن همراه هوشمند و یا یک اتصال ساده به اینترنت (همچنین با روشهای قدیمیتری چون کارتهای اعتباری، کارتهای عابر و یا دیگر سیستمهای الکترونیکی) انجام داد، ولی برخی نیز همچنان به پرداخت نقدی علاقهمند هستند.
لذا توجه به این نکته الزامی است که هرچه تقاضا برای وجه نقد افزایش یابد به همان نسبت به شعب بیشتری برای تامین وجه درخواستی نیاز است و این نیاز با نصب دستگاههای خودپرداز مرتفع میگردد. در این مقاله به انواع حملات به دستگاههای خودپرداز و راهکارهای مقابله با آنها میپردازیم.
افزایش تعداد خودپردازها به معنی افزایش حجم پول در گردش بوده که در نهایت موجب بروز خطراتی میگردد که نه تنها شامل خود پول، بلکه مشتری و هرآنچه با دریافت وجه نقد از خودپرداز مرتبط است را نیز شامل میگردد.
براساس دادههای ارائه شده توسط مرکز تحقیقات امنیتی جامعه بانکداران ایتالیا، شمار جرایم خشونتآمیز در حال افزایش بوده که آمار شکایات ارجاع شده به سیستم قضایی نیز گویای صدق این مدعا است و برطبق آن در سال ۲۰۱۴ سرقت با ۲/۲ درصد و سرقت مسلحانه با ۶/۲ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۱۳ مواجه بوده است.

فاکتور مهم دیگر، افزایش روزافزون حملات به خودپردازها است. تنها در نه ماه اول سال ۲۰۱۴ تعداد ۴۳۳ حادثه ثبت گردید که در مقایسه با ۳۲۱ مورد ثبت شده در سال ۲۰۱۳ نشان از افزایش ۹/۳۴ درصدی دارد. مضافاً، این دست اعمال مجرمانه نزدیک به ۸۰درصد از کل حملات را شامل میشود که به روشنی نشان میدهد که مجرمین خودپردازها را به انتخاب اصلی خود مبدل نمودهاند.
انواع حملات
این حملات به طرق مختلفی صورت میگیرند که میتوان آنها را در دو گروه اصلی دستهبندی نمود: ۱-انواع “فیزیکی”، که در آن مجرمین مستقیما به خودپرداز رجوع میکنند. ۲-نوع “نرمافزاری” که اعمالی مانند فیشینگ (سرقت در دستهبندی اطلاعاتی چون نام کاربری، رمز عبور، شماره کارت اعتباری و غیره) را شامل میشود. در دستهبندی دیگر میتوان حملات مرتبط با خودپردازها را براساس موقعیت مکانی آنها نیز مرتب نمود: ۱-“داخل محدوده” و در مجاورت یا نزدیکی شعب بانکی مربوطه ۲-“خارج از محدوده” که در این مورد خودپردازها در اماکنی چون مراکز خرید، فرودگاهها، ایستگاههای مسافری و از این دست مستقر میشوند. گروه دوم در برابر حملات مجرمین به مراتب آسیبپذیرتر هستند.
در این میان باید آسیبهایی که متوجه صاحبین کارتهای بانکی میشود را نیز در نظر گرفت. بهعنوان مثال وقوع سرقت از فردی که در حال دریافت وجه نقد از خودپرداز میباشد یکی از موارد است. لذا بسیار مهم است که بتوان ضمن حفظ حریم افراد، از ایشان در برابر جرائم نیز حمایت نمود.
بخدمت گرفتن نظارت ویدئویی تحت شبکه
براساس یک نظرسنجی که در سال ۲۰۱۴ توسط انجمن صنعت خودپرداز انجام گرفت، مشخص شد که مدیرانی که مسئول برقراری امنیت بانکداری هستند هرچه بیشتر به اهمیت استفاده از راهکارهای مبتنی بر فناوری همچون نظارت ویدئویی شبکهای پی بردهاند، از آن به عنوان راه حلی برای کاهش حملات مرتبط با خودپرداز یاد میکنند.
در میان دوربین های مدار بسته IP که قابلیت اجرا در بانکها را دارند، آن دسته از دوربین های مداربستهای که اختصاصاً برای کنترل پیرامونی توسعه داده شدهاند و با داشتن کیفیت تصویر مناسب پوشش ۱۸۰ درجهای نیز ارائه میدهند (نقطه قوت اصلی)، همچنین دوربینهایی دارای کیفیت تصویر اچدی بوده اما در عین حال میتوان آنها را با توجه به اندازه کوچکشان به سادگی در هر مکانی نزدیک به خودپرداز یا درون آن نصب نمود (دوربین های مدار بسته فوق کامپکت پینهول) برای امر حفاظت از خودپردازها مورد توجه بیشتری قرار دارند.
جدا از بالا یا پایین بودن کیفیت تصویر نظارت ویدئویی، سیستمهای ویدئویی تحت شبکه قادرند امنیت و خدمات مشتریان را بهبود داده، پارهای فعالیتهای دیگر را تسهیل نموده و همزمان هزینهها را نیز کاهش دهند. بهعنوان نمونه استفاده همزمان از یک دوربین مدار بسته پانورامای ۳۶۰ درجه و یک دوربین مداربسته با قاب تصویر محدود میتواند کلیه نقاط کور محیط پیرامون اتاقی با یک درب ورودی را بهخوبی پوشش دهد.
یک دوربین مدار بسته HD با لنز پینهول که به درستی درون یک دستگاه خودپرداز نصب شده باشد میتواند تولید تصاویری با کیفیت و جزئیات بسیار بالا را تضمین کرده و حتی در شرایط نوری نامناسب (وجود نور مزاحم ناشی از یک پنجره بزرگ، یک ورودی با دربهای شیشهای و یا کفپوشهای براق) به خوبی به وظیفه خود عمل کند.
اولین دوربین مدار بسته، یک دید کلی از پیرامون را ارائه میدهد و همزمان دوربین مداربسته دوم به ثبت جزئیات میپردازد. با این رویکرد یک تعادل ایدهآل بین حریم شخصی فرد و تامین امنیت وی برقرا میگردد.
بهعلاوه، این دوربین های مدار بسته این قابلیت بسیار مفید را نیز دارند که بتوان با یکپارچه نمودن آنها با سیستمهای هشدار دهنده و کنترل دسترسی، به یک سیستم امنیتی جامع و کارآمد دست یافت.

کاهش هزینه، هزینه دارد!
هرچند ممکن است بهنظر آید که افزودن فناوریهای نوین به سیستم موجود موجب افزایش هزینهها میگردد، اما به این نکته نیز باید توجه نمود که دستبرد مجرمین به یک خودپرداز هزینههایی به مراتب بالاتری را به بانک مربوطه تحمیل خواهد کرد. لازم به ذکر است که این هزینهها محدود به صدمات وارده به خودپرداز نشده، بلکه میتواند خسارات وارد به ساختمان محل قرارگیری خودپرداز، عابرین پیاده و حتی آسیب دیدن مشتریان داخل بانک را نیز شامل شود.
اگر یکی از مشتریان در حین دریافت وجه از خودپرداز مورد حمله سارقین قرار گیرد، شاید شعبه بانک مربوطه بهصورت مستقیم خسارت مالی نبیند، اما مسلما یکی از مشتریان خود را از دست خواهد داد، چرا که فرد قربانی دیگر در آن محل احساس امنیت نکرده و حتی برای چنین امور سادهای به آن شعبه مراجعه نخواهد کرد. اثرات روحی ناشی از اینگونه حوادث نیز قابل توجه است و مستقیما بر عامل “عدم رضایت مشتری” اثر گذارند، لذا بانکها نیاز دارند در آینده توجه هرچه بیشتری به این مورد معطوف داشته تا خدماتی با کیفیت توام با امنیت را به مشتریان خود ارائه دهند.

یک سیر الگوریتم…
سناریویی که به کرات رخ میدهد این است که فردی به نیت دریافت وجه نقد قصد ورود به اتاقک خودپرداز را دارد: اینجا ممکن است دو حالت زیر بوقوع بپیوندد و موجب شود به بانک بصورت مستقیم یا غیرمستقیم خسارت وارد شود.
در فرض اول، مشتری ممکن است متوجه شود که فردی بیخانمان برای فرار از آب و هوای سرد بیرون به اتاقک خودپرداز پناه آورده و تصمیم گرفته است در آن مکان بخوابد. نتیجه این خواهد شد که مشتری بخاطر عدم احساس امنیت از ورود به اتاقک خودداری مینماید و بدین طریق بانک خسارتی غیرمستقیم را متحمل میشود.
حال بیایید فرض کنیم فردی وارد اتاقک خودپرداز شده و ناگهان از حال رفته و نقش زمین میشود: بدون وجود یک سیستم نظارت ویدئویی کارآمد، بانک قادر نخواهد بود امنیت این مشتری را تضمین نموده و لذا بدین صورت خسارتی مستقیم را متحمل خواهد شد.
این دو حالت مختلف نمونههایی هستند که نشان میدهند چطور با استفاده از الگوریتمی که قادر است قرار گرفتن فردی روی زمین را تشخیص دهد، میتوان با توجه به افقی بودن وضعیت فرد مذکور، خوابیدن و یا بدحالی وی را تعیین نمود.اینگونه بانک مورد نظر راهکار مفیدی که بتواند بوسیله آن ایمنی و امنیت را تضمین دهد در اختیار خواهد داشت.
همان الگوریتم تحلیلگری که بانک مذکور برای کاهش مشکلات احتمالی در اتاقک خودپرداز خود مورد استفاده قرار داد را میتوان برای سایر خودپردازهای حاضر در محیطهای باز نیز بهکار برد. به لطف وجود هشداردهندههای ضددستکاری خودپرداز که دارای قابلیت شناسایی اشیاء (همانند کاربردهایی که در دو حالت بالا بیان شد) نیز هستند، الگوریتمهای تحلیلگر قادر خواهند بود به سرعت تحرکات مشکوکی چون خواندن مخفیانه اطلاعات بانکی یا کارتهای عابر و دیگر رفتارهای مجرمانه را شناسایی نمایند.
آسیبشناسی حملات
اگر این حملات همراه با مواد انفجاری و یا دیگر ابزارهای سرقت بود، تکلیف چیست؟ پاسخ این است که در این شرایط نیز نظارت ویدئویی مبتنی بر شبکه میتواند برای بانک سودمند باشد.
بیایید تصور کنیم در این حملات چه اتفاقی میافتد و رفتار عاملان آن چگونه خواهد بود، تا از این طریق دریابیم که فناوری چگونه میتواند در حل این مشکل یاریرسان ما باشد. مسلما مجرمی که میخواهد گاوصندوقی را منفجر کند نمیتواند همان آرامش فردی که تنها قصد دریافت پول از باجه را دارد از خود بروز دهد.
با استفاده از دوربین های مدار بسته، این امکان وجود دارد که به تحلیل رفتاری افراد پرداخت، چرا که همواره نوع مشخصی از هیجان در حرکات افرادی که قصد انجام چنین حملاتی را دارند هویدا است. الگوریتمهای تحلیلگر قادرند با دقت بسیاری چنین حرکاتی را شناسایی کرده و بوسیله آن امکان واکنش سریع و پیشگیرانه را برای جلوگیری از وقوع جرم بوجود آورده و یا حضور یک مظنون احتمالی را گزارش دهند.
از منظر حملههای فیزیکی، بهترین گزینه استفاده از روشهای پیشگیرانه است که میتواند از دو طریق برآورد شود: اول با استقرار دوربین های مدار بسته پیرامون خودپرداز که به خودی خود ممکن است مجرمین را از برخی اعمال باز دارد و البته مورد دوم، یعنی نصب دوربین مدار بسته داخل خودپرداز که باقابلیت تحلیل ویدئویی، صحنههای مشکوک را تشخیص میدهد. بعنوان مثال اگر فرد یا افرادی یک یا چند بار طی چند روز قبل از آنکه حمله صورت گرفته باشد به خودپرداز مربوطه مراجعه کرده باشند را بعنوان مجرمین احتمالی شناسایی مینماید.
معامله بر سر امنیت مشتری؛ هرگز!
اگر دادههای موجود در مورد حملات صورت گرفته به خودپردازها را بررسی کنیم، بوضوح دیده میشود که علیرغم اهمیت و اثربخشی نظارت ویدئویی تحت شبکه در پیشگیری از حوادث و تضمین امنیت خودپرداز و بطورکلی شعبات بانکها، همچنان در استفاده صحیح از این امکانات تعلل صورت میگیرد.
درست است که موسسههای مالی باید بین دو عامل سرمایه و هزینه تعادل برقرار نمایند، اما از طرفی باید به این نکته نیز توجه داشته باشند که امنیت مشتری، یعنی کسی که هر روز در حال بهره گرفتن از خدمات بانک مربوطه است را بهعنوان عامل سوم در فرآیند تصمیمگیری خود دخیل نمایند.

آقای سلیم ادریس میگوید: «سیستم های ویدئویی و پیشرفتهترین دوربین های مدار بسته مگاپیکسلی، جدیدترین نوآوری هایی هستند که برای مبارزه با جرایم در مؤسسات اقتصادی مورد استفاده قرار میگیرند.»
یکی از دلایلی که مؤسسات اقتصادی به سوی استفاده از تکنولوژی های پیشرفته سیستم های امنیتی رفتهاند آناست که بتوانند هر چه بیشتر امنیت را برای اینگونه مؤسسات تأمین نمایند؛ برای مثال امنیت دستگاه های خودپرداز بسیار مهم است. علت این توجه نیز آناست که میزان جرایم رخ داده در بانک ها و مؤسسات اقتصادی روزبهروز در حال افزایش است.
اخیراً یک حادثه برای یک بانک در انگلستان رخ دادهاست که میتواند میزان اهمیت استفاده از سیستم های امنیتی را نشان دهد. در این بانک کارگران یک تونل ۴۰ فوتی را در زیر این بانک در شهر منچستر پیدا کردند. در این تونل سیستم های روشنایی نیز نصب شده بودند و هدف آن بود تا به سیستم خودپرداز بانک دسترسی پیدا کنند و بتوانند سیستم خودپرداز و پول های آن را به صورت یکجا از طریق تونل انتقال دهند.
متاسفانه حملات امنیتی که به بانک ها و مؤسسات اقتصادی میشود علاوه بر سرقت پول ها منجر به خطرات امنیتی زیادی برای کارکنان بانک ها نیز میشود. این کارکنان به طور ناخواسته در معرض این خطرات قرار میگیرند.
متأسفانه در بسیاری از موارد افراد عادی که از دستگاه های خودپرداز استفاده میکنند نیز در معرض این حملات قرار دارند. در بسیاری موارد این افراد ترجیح می دهند تا از این سیستم ها استفاده نکنند چراکه میدانند مجرمان در نقاطی اطراف بانک ها در انتظار هستند تا پول های دریافتی و یا وسایل گران قیمت افراد را بربایند.
با توجه به استفاده از سیستم های نظارت تصویری برای دستگاه های خودپرداز و بر اساس مواردی که در بالا بیان شد، این سؤال وجود دارد که چه اقدامات و تمهیداتی میتوان اندیشید تا تهدیدات مالی و یا فیزیکی به بانک ها را کاهش داد و یا چگونه میتوان حرکات و اعمال مشکوک را که برای امنیت عمومی خطرناک هستند تشخیص داد؟
خبر خوبی که در این رابطه وجود دارد آناست که بانک های خاورمیانه هم اکنون بهدنبال استفاده از تکنولوژی های پیشرفته برای تأمین امنیت خود هستند. در حالحاضر که هدف تأمین امنیت دستگاههای خودپرداز، مبارزه با سوءاستفاده از کارتها و البته تأمین امنیت افراد استفاده کننده از دستگاه ها میباشد، از سیستم های نظارت تصویری و دوربین های مداربسته به همراه سیستم های دی-وی-آر استفاده می شود.
این سیستم ها از حرکات و اعمال مشکوکی که در حوالی این سیستم ها رخ می دهد تصاویر تهیه کرده و تصاویر را به اتاقهای کنترل ارسال میکنند. در اتاق های کنترل اپراتورهایی هستند که دائماً تصاویر این دوربین های مدار بسته که همزمان چندین سیستم مختلف را تحت نظارت دارند را بررسی میکنند. لذا در اتاق کنترل دستگاه های خودپرداز تحت نظارت هستند و کلیه اعمال مجرمان تحت بررسی قرار دارند و البته بدین وسیله میتوان در صورت نیاز به مشتریان نیز کمک رسانی کرد.
همچنین میتوان برای تأمین امنیت بیشتر برای دستگاههای خودپرداز از تکنولوژی پردازش هوشمند تصاویر ویدئویی بر روی تصاویر به دست آمده از دوربین های مدار بسته نظارتی استفاده نمود. این تکنولوژی می تواند برای مثال اشیاء رها شده در محل را تشخیص دهد و یا در صورت وارد نمودن کارت تقلبی و یا وسیله مشابه دیگر به دستگاه خودپرداز کارکنان بانک و نیروهای امنیتی را با ارسال سیگنال اعلام خطر مطلع سازد.
تشخیص مجرمان
تکنولوژی دیگری که میتواند امنیت بیشتری برای دستگاههای خودپرداز و مؤسسات اقتصادی تأمین کند، استفاده از دوربین های مدار بسته مگاپیکسلی است. نکته قابل توجه در این دوربینها آناست که به علت رزولوشن و کیفیت بالای تصاویر، قابلیت تشخیص چهره مجرمان را نیز دارا است.
در این شرایط بانک ها ترجیح میدهند تا دوربینهای مداربسته قدیمی معمولی خود را که از نوار ویدئویی ۳۵ میلیمتری استفاده میکردند با این دوربین های مداربسته جدید که گرانقیمتتر نیز هستند و البته با شبکه سازگاری بیشتری دارند تعویض نمایند.
این دوربین ها میتوانند بهراحتی با زیرساخت های بانک هماهنگی پیدا کرده و مورد استفاده قرارگیرند. هماکنون این قابلیت وجود دارد تا جدیدترین دوربین های مدار بسته مگاپیکسلی با سیستم های نظارت تصویری مورد استفاده قرار گیرند و در سیستم های ذخیره کننده ثبت شوند و در نتیجه میتوان اطمینان داشت تصاویر مربوط به هر دوربین مدار بسته در آینده نیز قابل مشاهده و بررسی مجدد خواهند بود.
همچنین استفاده از این دوربین مداربسته در یک بانک میتواند نشاندهنده میزان قابلیت اعتماد به تصاویر بهدست آمده و البته کیفیت آنها باشد، چراکه نمیتوان به راحتی از رزولوشن بالایی که این دوربین ها ارائه می دهند چشم پوشید.
حرف آخر
در پایان اگر بنا باشد پیامی برای مجرمان حرفهای و سارقان که هدفشان همواره بانکها است بیان شود، باید گفت که صنعت سیستم های امنیتی به دنبال آن است تا روز به روز از سیستم های نظارت تصویری پیشرفته تر برای تأمین امنیت بانک ها استفاده کند. سیستم هایی که علاوه بر تشخیص وقوع جرم میتوانند به علت کیفیت بالای تصاویر چهره مجرمان را نیز تشخیص داده و آن تصاویر را بهعنوان مدارک حقوقی به دادگاههای ذیربط ارائه نمایند.